Trong điều trị ung thư đại tràng, nhiều khi bệnh nhân được chỉ định cắt bỏ đại tràng và sử dụng hậu môn nhân tạo tạm thời hoặc vĩnh viễn để đưa các chất thải ra ngoài cơ thể. Khi được lắp đặt hậu môn nhân tạo, thông thường bệnh nhân cần mất một khoảng thời gian để làm quen và sử dụng thành thạo trong sinh hoạt.
Túi hậu môn để đừng chất thải dùng trong điều trị ung thư đại tràng.
Hậu môn nhân tạo là gì?
Hậu môn nhân tạo là một chỗ mở ở hồi tràng hay đại tràng trên thành bụng (tạm thời hoặc vĩnh viễn). Phân di chuyển trong lòng ruột qua chỗ mở này và thoát ra ngoài vào một túi gắn ở thành bụng. Các lỗ thoát này không có van hoặc cơ nên sẽ không thể kiểm soát sự di chuyển của phân ra ngoài.
Tác động lớn nhất của hậu môn nhân tạo đối với người bệnh là ảnh hưởng về tâm lý. Bệnh nhân thường lo lắng về việc có thể tiếp tục sinh hoạt và làm việc bình thường hay không, có bị xa lánh vì mùi hôi từ hậu môn nhân tạo hay những ảnh hưởng đến kinh tế gia đình… Bởi vậy, khi cần thiết phải lắp đặt hậu môn nhân tạo, bệnh nhân sẽ được tư vấn tâm lý trước và sau phẫu thuật để có thể sinh hoạt bình thường sau khi điều trị.
Hậu môn nhân tạo được sử dụng khi nào?
Trong điều trị ung thư đại tràng, hậu môn nhân tạo được chỉ định sử dụng khi ung thư phát triển đến giai đoạn muộn và không còn khả năng phẫu thuật để cắt bỏ khối u. Trong một số trường hợp khi đại tràng của người bệnh bị tổn thương hay quá yếu, hậu môn nhân tạo sẽ được sử dụng trong một khoảng thời gian nhất định, sau đó các đầu của ruột sẽ được nối lại với nhau khi đã hồi phục và bệnh nhân có thể đại tiện bình thường.
Ngoài ung thư đại tràng, hậu môn nhân tạo cũng được sử dụng trong điều trị một số loại bệnh khác liên quan đến đại trực tràng như viêm loét trực tràng chảy nhiều máu, viêm túi thừa đại tràng, rò trực tràng – âm đạo hay rò trực tràng – bàng quang, các chấn thương và một số rối loạn chức năng khác…
Hậu môn nhân tạo được đặt ở đâu?
Hậu môn nhân tạo được đặt ở vị trí thuận tiện nhất cho người bệnh.
Tùy theo vị trí của khối u và cơ địa của người bệnh, các bác sĩ sẽ chỉ định vị trí đặt của hậu môn nhân tạo thích hợp và an toàn nhất. Thông thường, hậu môn nhân tạo được đặt tại các vị trí như sau:
- Vùng thành bụng phẳng (để dễ dán túi).
- Không gần sẹo cũ, chỗ gồ xương.
- Không nằm ngay vị trí thắt lưng quần.
- Vị trí dễ quan sát dễ chăm sóc.
Vị trí đặt hậu môn nhân tạo sẽ được xác định trước khi phẫu thuật cho cả tư thế đứng và ngồi. Các bác sĩ sẽ đánh dấu vị trí bằng bút trước khi phẫu thuật để đảm bảo độ chính xác cao nhất.
Chăm sóc sau phẫu thuật
Trong vòng 24 – 48 giờ đầu tiên sau khi phẫu thuật, hậu môn nhân tạo sẽ thoát chất nhày kèm theo máu, bệnh nhân sẽ được nuôi ăn bằng đường tĩnh mạch.Thông thường, khí và chất thải sẽ thoát ra lỗ hậu môn nhân tạo trong vòng 72 giờ. Bệnh nhân có thể bắt đầu ăn thức ăn mềm và đặc dần. Trong 8 – 24 giờ sau khi phẫu thuật, bệnh nhân có thể ra khỏi giường và có thể xuất viện trong 2 – 4 ngày.
Một túi sẽ đặt trên bụng bệnh nhân xung quanh miệng hậu môn nhân tạo. Trong thời gian nằm viện, bệnh nhân và người nhà sẽ được tư vấn cách chăm sóc hậu môn nhân tạo: chọn loại túi thích hợp và thường xuyên thay đổi túi, chăm sóc cẩn thận vùng da xung quanh miệng hậu môn nhân tạo, chế độ ăn uống cần duy trì chức năng tiêu hóa, tránh thức ăn cứng, thức ăn khó tiêu và táo bón.
Hậu môn nhân tạo sẽ gây ra một số hạn chế cho bệnh nhân như bị giới hạn về ăn uống, thể thao, làm việc, du lịch. Người bệnh cần tránh các hoạt động thể lực mạnh, nâng các vật nặng hoặc tiếp xúc cơ thể với môi trường ô nhiễm.
Các biến chứng của hậu môn nhân tạo
Sau phẫu thuật ung thư đại tràng làm hậu môn nhân tạo, có một số biến chứng có thể gặp là:
- Chảy máu vết mổ
- Hậu môn nhân tạo tụt vào trong xoang bụng.
- Nhiễm trùng vết mổ.
- Hoại tử hậu môn nhân tạo.
- Sa hậu môn nhân tạo.
- Một số biến chứng khác như: thoát vị quanh hậu môn nhân tạo, hẹp lỗ hậu môn nhân tạo, tắc ruột….
Khi có dấu hiệu biến chứng xảy ra, bệnh nhân cần thông báo ngay với bác sĩ để có biện pháp xử trí kịp thời.
Để đăng ký khám và điều trị ung thư với bác sĩ Singapore tại Khoa ung bướu – Phòng khám chuyên gia Singapore, Bệnh viện Thu Cúc, vui lòng liên hệ: 0907 245 888.
