Các xét nghiệm chất chỉ điểm ung thường dùng

Chất chỉ điểm ung thư (cancer marker) là những chất do các tế bào ung thư hoặc các tế bào khác của cơ thể sản xuất đáp ứng với ung thư hoặc một số bệnh lành tính. Hầu hết chất chỉ điểm ung thư vẫn được các tế bào bình thường sản xuất nhưng lượng các chất này sẽ tăng rất nhiều trong trường hợp ung thư. Có thể phát hiện chất chỉ điểm ung thư trong máu, nước tiểu, phân, tổ chức u hay các tổ chức khác, hoặc trong dịch cơ thể của một số bệnh nhân ung thư.

Cho đến nay, đã xác định và sử dụng trên lâm sàng hơn 50 chất chỉ điểm ung thư khác nhau. Một số ít chỉ liên quan đến một loại ung thư duy nhất, trong khi những chất khác liên quan đến hai hoặc nhiều loại ung thư khác nhau.

Vai trò của chất chỉ điểm ung thư

xet-nghiem-chat-chi-diem-ung-thu

Các chất chỉ điểm ung thư thường tăng ở những người bị ung thư.

– Phát hiện, chẩn đoán một số bệnh ung thư. Tuy nhiên, trong trường hợp chất chỉ điểm ung thư tăng, không hoàn toàn có nghĩa là người đó bị ung thư, mà cần kết hợp với các kết quả lâm sàng và cận lâm sàng khác như sinh thiết, chẩn đoán hình ảnh… mới có thể khẳng định.

– Định lượng chất chỉ điểm ung thư trước điều trị giúp bác sĩ điều trị lập kế hoạch điều trị thích hợp. Trong một số trường hợp ung thư, lượng chất chỉ điểm ung thư phản ánh giai đoạn (mức độ lan rộng) của bệnh và /tiên lượng bệnh nhân.

– Theo dõi trước và sau điều trị ung thư để theo dõi và kiểm tra hiệu quả điều trị.

– Sau khi kết thúc điều trị, định lượng chất chỉ điểm ung thư giúp theo dõi và phát hiện tái phát.

  1. Chẩn đoán ung thư phổi 

Cyfra 21-1: Bản chất là các mảnh Cytokeratin 19, chủ yếu ở mô phổi, nên đặc hiệu với mô này. Cyfra 21-1 có vai trò chẩn đoán ung thư phổi tế bào nhỏ. Độ đặc hiệu của Cyfra 21-1 đối với ung thư phổi TB nhỏ là 95%-100%. Độ đặc hiệu này tăng hơn khi xét nghiệm phối hợp với xét nghiệm CEA.

Nồng độ bình thường Cyfra 21-1 trong huyết thanh là 0-4ng/ml

  1. Xét nghiệm máu chẩn đoán ung thư hệ thống tiêu hoá

CA 72-4: là glycoprotein liên kết ung thư, tìm thấy trong Adenocarcinom đường tiêu hoá chủ yếu là dạ dầy, buồng trứng, phế quản. CA72-4 đặc hiệu hầu như 100% với ung thư dạ dày, hơn hẳn CEA và CA19-9. Nếu phối hợp với xét nghiệm CEA, CA19-9 sẽ làm tăng giá trị chẩn đoán

Nồng độ bình thường của CA72-4 trong huyết thanh là: 2,26 ± 0,75 U/ml.

CEA (Kháng nguyên carcinom phổi): là một loại chất chỉ điểm ung thư đa dòng, không đặc hiệu cho một cơ quan nhất định. Tuy nhiên CEA vẫn là một chỉ tố quan trọng nhất của ung thư tuyến đại tràng và trực tràng. CEA còn có vai trò trong chẩn đoán ung thư dạ dày, tụy, phổi, buồng trứng, cổ tử cung khi phối hợp xét nghiệm với một số chất chỉ điểm ung thư khác.

Nồng độ bình thường của CEA trong huyết thanh là: 0,78-4,26 ng/ml.

CA19-9: Là một Glycolipid có ở biểu mô phôi thai, trong máu, nước tiểu, nước bọt, dịch dạ dầy, dịch tuỵ, dịch mật, dịch tá tràng, dịch ối, tinh dịch. CA 19-9 có giá trị nhất trong chẩn đoán ung thư tuyến tuỵ. Nếu phối hợp xét nghiệm CA72-4 và CEA thì có giá trị chẩn đoán ung thư dạ dày. CA19-9 rất có giá trị trong theo dõi tiến triển và điều trị ung thư tuỵ

Nồng độ bình thường trong huyết thanh là £ 29,56 U/ml

xet-nghiem-mau

Các xét nghiệm tìm chất chỉ điểm ung thư có thể được sử dụng trong sàng lọc ung thư.

  1. Chẩn đoán ung thư gan

AFP (Alpha- Fetoprotein): là một Glycoprotein có một chuỗi polypeptid, thuộc nhóm protein phôi thai. AFP được tổng hợp ở gan phôi thai và túi noãn hoàng, rồi đổ vào dịch ối, đi qua rau thai và vào máu mẹ. AFP cao nhất vào tuần thứ 13, sau đó giảm dần trong máu mẹ.

AFP có giá trị nhất để chẩn đoán và theo dõi điều trị ung thư gan, độ đặc hiệu 95-100%, độ nhậy 90-95%. Nồng độ AFP bình thư­ờng trong máu: £ 8,5 IU/ml. Những người bị ung thư gan, AFP tăng rất cao, thậm chí có thể tới 1000.000U/ml. Trong trường hợp ung thư ở nơi khác di căn vào gan, AFP cũng tăng nhưng không vượt quá 400U/ml.

AFP hay được dùng để phát hiện sớm ung thư gan ở những người có nguy cơ cao như: nghiện rượu,viêm gan B mạn tính,viêm gan C mạn tính, xơ gan.

  1. Chẩn đoán Ung thư vú:

CA 15-3: Là một glycoprotein, có ở biểu mô các tế bào tiết và chất tiết của người bình thường. CA 15-3 có giá trị chẩn đoán trong ung thư vú, với độ đặc hiệu 95%. Nó có tác dụng phát hiện sớm hơn đối với kỹ thuật chụp vú là 4-7 tháng. Nếu kết hợp với CEA thì giá trị chẩn đoán được tăng lên.

Nồng độ của CA 15-3 bình thường là 2,14-28,34 UI/ml.

  1. Chẩn đoán ung thư buồng trứng:
quy-trinh-tam-soat-ung-thu-da-day2

Chất chỉ điểm ung thư tăng cao không hoàn toàn là người đó mắc ung thư, mà có thể do một vài điều kiện khác gây ra, do vậy cần làm thêm các xét nghiệm khác theo chỉ định của bác sĩ.

CA125: Là một Glycoprotein, tìm thấy trong các dẫn xuất biểu mô của đại tràng phôi thai, biểu mô phế quản, thanh quản của phôi thai.

CA125 có giá trị trong chẩn đoán và theo dõi điều trị Carcinom buồng trứng. Nồng độ bình thường của CA125 trong máu l࣠35UI/ml. CA125 có thể tăng gấp hàng trăm lần bình thường ở những người bị ung thư buồng trứng. Tuy nhiên cần kết hợp với xét nghiệm CEA và CA72-4 để tăng giá trị chẩn đoán.

  1. Chẩn đoán ung thư tiền liệt tuyến

PSA: Là một glycoprotein, do mô tuyến tiền liệt sản xuất. PSA có giá trị đặc biệt quan trọng, vì đây là một chỉ tố hiếm hoi được coi là chẩn đoán sớm ung thư, đặc hiệu với tuyến tiền liệt. Nó được dùng làm xét nghiệm sàng lọc cho nam giới ở tuổi trên 50. Thường người ta chỉ cần làm xét nghiệm PSA là đủ để xác định ung thư tiền liệt tuyến.

Nồng độ bình thường của PSA tăng dần theo tuổi:

– 40-49 tuổi : 0-2,5ng/ml

-50-59 tuổi : 0-3,5ng/ml

-60-69 tuổi : 0-4,5ng/ml

-Trên 70 tuổi: 0-6,5ng/ml.

Hiện nay, Bệnh viện Thu Cúc đang áp dụng các xét nghiệm tìm chất chỉ điểm ung thư, cũng như các xét nghiệm hiện đại khác phục vụ cho nhu cầu thăm khám, chẩn đoán và điều trị ung thư. Để đặt lịch thăm khám xin vui lòng liên hệ đường dây nóng 0907.245.888.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

Lưu ý: *Những thông tin trên đây chỉ mang tính chất tham khảo. Để biết thêm thông tin chi tiết và chính xác, vui lòng liên hệ hoặc để được tư vấn cụ thể.
Lý do bạn nên chọn Bệnh viện Thu Cúc
  • form-tu-van-1
    01Xây dựng gói khám khoa học, phù hợp với nhiều đối tượng
  • form-tu-van-2
    02Đội ngũ bác sĩ đầu ngành ung bướu
  • form-tu-van-3
    03Tư vấn điều trị ung thư trực tiếp với bác sĩ Singapore
  • form-tu-van-4
    04Bệnh viện khách sạn hướng tới đạt chuẩn quốc tế
  • form-tu-van-5
    05Hệ thống trang thiết bị y tế hiện đại
  • form-tu-van-6
    06Dịch vụ đặt hẹn nhanh chóng, chăm sóc người bệnh chuyên nghiệp
Tầm soát: 0902 223 864
Điều trị: 0907 245 888