Nguyên nhân gây ung thư là gì là vấn đề đáng quan tâm của toàn xã hội. Hiểu về các nguyên nhân gây ung thư giúp chúng ta có biện pháp bảo vệ sức khỏe của chính mình và người thân xung quanh. PGS.TS.Thầy thuốc nhân dân Đoàn Hữu Nghị – Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc sẽ tư vấn về những nguyên nhân gây ung thư.

1. Nguyên nhân gì gây bệnh ung thư?

nguyen-nhan-ung-thu-bang-quang

Hút thuốc lá là nguyên nhân gây ung thư hàng đầu, nhưng có thể phòng ngừa được bằng cách ngừng hút thuốc.

Vấn đề cốt lõi của bệnh ung thư là tại sao những tế bào phát triển bất thường xuất hiện ở người này mà không xuất hiện ở người khác thì cho tới nay vẫn chưa được biết, nhưng những nhà nghiên cứu đã phát hiện ra nhiều yếu tố liên quan đến sự phát triển của một số bệnh ung thư. Những yếu tố này bao gồm: những thói quen cá nhân, bệnh nghề nghiệp, chế độ ăn và những yếu tố địa lý. Một số nguyên nhân gây ung thư có thể loại trừ được là trong ung thư phổi (không hút thuốc lá và tiếp xúc với các hóa chất độc hại) và ung thư da (hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, tia cực tím).

2. Bệnh ung thư có di truyền không?

Nói chung, bệnh ung thư không di truyền. Nếu bố hoặc mẹ bị ung thư thì không có nghĩa là con sẽ bị ung thư vì ung thư là bệnh thường gặp và ở hầu hết các gia đình thì sẽ gặp nhiều người bị ung thư qua hai hoặc ba thế hệ. Mặc dù một số gia đình có nguy cơ bị ung thư vú cao hơn bình thường, nhưng điều này không nên quan tâm quá mức vì những gia đình này không nhiều.

nguyen-nhan-gay-ung-thu3

Những gia đình có tiền sử mắc ung thư, thì những người sống trong gia đình đó có nguy cơ mắc bệnh cao hơn bình thường.

3. Bệnh ung thư có lây được không?

Không. Bạn không thể bị lây ung thư từ người khác. Do vậy không nên e ngại khi đến thăm hay chăm sóc bệnh nhân ung thư.

4. Hút thuốc lá có gây ung thư phổi không?

Có. Các tài liệu của các tổ chức y tế trên thế giới và Hội chống ung thư đã khẳng định điều này. Các khuyến cáo về tác hại của thuốc lá đã được phổ biến rộng rãi.

5. Tại sao hút thuốc lá lại gây ung thư phổi?

Những số liệu của các bác sĩ và những nhà thống kê đã chỉ ra rằng hầu hết các trường hợp ung thư phổi xảy ra ở những người nghiện thuốc lá trong khi bệnh này thấy rất ít ở những người không hút thuốc. Từ những kết quả lâm sàng, giải phẫu bệnh, và thí nghiệm đã đưa đến kết luận: hút thuốc lá là nguyên nhân chủ yếu của ung thư phổi.

6. Giải thích như thế nào về việc rất nhiều người hút thuốc lá mà không bị ung thư phổi?

Điều này có thể giải thích là do tính nhạy cảm khác nhau ở từng người vì điều này là đặc điểm chung cho các bệnh của con người. Ví dụ nhưu chỉ có dưới 2% những người bị nhiễm virus bệnh bại liệt là bị liệt.

7. Có thể bị ung thư do va đập không?

Không. Không có bằng chứng nào về một vết thương đơn độc ví dụ như bị đánh vào ngực sẽ gây ung thư. Tuy nhiên, những kích thích kéo dài tại một điểm (như sự cọ sát liên tục của chiếc răng giả lắp tồi) có thể khiến một số người bị ung thư.

8. Tắm nắng có nguy hiểm không?

nguyen-nhan-gay-ung-thu2

Tiếp xúc quá nhiều với tia cực tím trong ánh nắng mặt trời có thể gây ung thư da.

Nếu ở mức độ vừa phải thì không. Tuy nhiên, nếu phơi nắng quá nhiều có thể bị ung thư da. Người da trắng dễ bị ung thư da hơn người da màu. Tắm nắng trong những kỳ nghỉ không có hại đối với những người sử dụng các biện pháp bảo vệ da khỏi bị cháy nắng. Có nhiều loại kem bảo vệ da rất tốt.

9. Dùng đèn ánh sáng mạnh có nguy hiểm không?

Nếu dùng vừa phải thì rất an toàn. Tuy nhiên, nếu dùng quá mức có khả năng bị ung thư da.

10. Tia X có nguy hiểm không?

Nếu được bác sĩ sử dụng thì không nguy hiểm. sử dụng tia X để chụp phổi và các mục đích y học không hề nguy hiểm thì liều lượng tia X rất thấp.

11. Ung thư có phải là bệnh do virus gây ra không?

Một số bệnh ung thư ở động vật được chứng minh là do vi rút gây ra. Cho tới nay, mới chứng minh được một số loại ung thư ở người là do vi rút, ví dụ ung thư cổ tử cung, ung thư dương vật… tuy nhiên, nhiều nhà nghiên cứu cho rằng họ sẽ tìm ra virus gây một số loại ung thư khác.

12. Có thể phòng chống được bệnh ung thư hay không?

Trong một số bệnh ung thư thì có thể phòng ngừa được. nếu mọi người không hút thuốc lá thì có thể phòng ngừa được 90% ung thư phổi. các nhà khoa học đã phát hiện ra nhiều nguyên nhân gây ung thư từ môi trường sống và họ ước tính rằng 80% các bệnh ung thư có nguyên nhân từ môi trường bên ngoài.