Ung thư và các phương pháp điều trị ung thư có thể gây ra các tác dụng phụ liên quan đến dinh dưỡng. Chế độ ăn uống là một phần quan trọng trong điều trị ung thư. Ăn các loại thực phẩm phù hợp trước, trong và sau khi điều trị có thể giúp bệnh nhân cảm thấy tốt hơn và ở khỏe mạnh hơn.
Để đảm bảo dinh dưỡng hợp lý, một người phải ăn và uống đầy đủ các loại thực phẩm có chứa các chất dinh dưỡng quan trọng (vitamin, khoáng chất, protein, carbohydrate, chất béo và nước). Các triệu chứng gây trở ngại cho việc ăn uống bao gồm chán ăn, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, táo bón, đau miệng, khó nuốt, và đau đớn. Sự ngon miệng, mùi, vị và khả năng ăn đủ thức ăn hoặc hấp thụ các chất dinh dưỡng từ thức ăn có thể bị ảnh hưởng.
Sự suy dinh dưỡng (thiếu các chất dinh dưỡng quan trọng) có thể dẫn đến bệnh nhân bị yếu, mệt mỏi, và không thể chống lại nhiễm trùng hay không thể chịu được quá trình điều trị ung thư. Ăn quá ít protein và calo là vấn đề dinh dưỡng thường gặp nhất đối với nhiều bệnh nhân ung thư. Protein và calo rất quan trọng để chữa bệnh, chống nhiễm trùng, và cung cấp năng lượng.
CÁC NGUYÊN NHÂN SUY SINH DƯỠNG THƯỜNG GẶP Ở BỆNH NHÂN UNG THƯ.
- Chán ăn – Một số bệnh nhân có thể bị biếng ăn khi họ bị chẩn đoán mắc bệnh ung thư. Hầu như tất cả các bệnh nhân bị ung thư phổ biến sẽ sinh ra chứng biếng ăn.
- Suy nhược – là một hội chứng suy mòn gây ra sự yếu ớt và mất trọng lượng, chất béo và cơ bắp. Nó thường xảy ra ở những bệnh nhân có khối u ở phổi, tuyến tụy, và đường tiêu hóa trên.
ẢNH HƯỞNG CỦA UNG THƯ LÊN CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG
Ung thư có thể thay đổi cách cơ thể chuyển hóa thức ăn.
Các khối u có thể sản sinh các hóa chất làm thay đổi cách cơ thể chuyển hóa các chất dinh dưỡng nhất định. Sự chuyển hóa protein, carbohydrate, và chất béo của cơ thể có thể bị ảnh hưởng, đặc biệt là bởi các khối u trong dạ dày và ruột.
Sử dụng thuốc có thể giúp giảm các triệu chứng ung thư và các tác dụng phụ gây giảm cân.
Điều trị sớm các triệu chứng ung thư và các tác dụng phụ ảnh hưởng đến việc ăn uống và gây giảm cân là rất quan trọng. Cả hai liệu pháp dinh dưỡng và các loại thuốc có thể giúp bệnh nhân duy trì một trọng lượng khỏe mạnh.
ẢNH HƯỞNG CỦA ĐIỀU TRỊ UNG THƯ LÊN CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG
Phẫu thuật làm tăng nhu cầu của cơ thể đối với các chất dinh dưỡng và năng lượng. Cơ thể cần thêm năng lượng và các chất dinh dưỡng để chữa lành vết thương, chống nhiễm trùng, và hồi phục sau phẫu thuật. Nếu bệnh nhân bị suy dinh dưỡng trước khi phẫu thuật, có thể có các biến chứng trong quá trình phục hồi, chẳng hạn như lành vết thương chậm hoặc nhiễm trùng.
ẢNH HƯỞNG CỦA HÓA TRỊ LÊN CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG
Hóa trị có thể ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể.
Hóa trị là phương pháp điều trị ung thư sử dụng thuốc để ngăn chặn sự tăng trưởng của tế bào ung thư, bằng cách giết chết các tế bào hoặc ngăn chặn các tế bào phân chia. Vì hóa trị nhắm đến các tế bào phân chia nhanh, các tế bào khỏe mạnh phát triển bình thường và phân chia nhanh cũng có thể bị ảnh hưởng bởi các quá trình điều trị ung thư. Chúng bao gồm các tế bào trong miệng và đường tiêu hóa.
ẢNH HƯỞNG CỦA GHÉP TỦY XƯƠNG VÀ TẾ BÀO GỐC LÊN CHẾ ĐỘ DINH DƯỠNG
Các bệnh nhân cấy ghép tủy xương và tế bào gốc có các nhu cầu dinh dưỡng đặc biệt. Cấy ghép tủy xương và tế bào gốc là phương pháp thay thế các tế bào tạo máu bị phá hủy bởi quá trình điều trị ung thư với liều cao hóa trị hay xạ trị. Các tế bào gốc (các tế bào máu chưa trưởng thành) được loại bỏ từ tủy xương của bệnh nhân hoặc một người hiến tặng và được đông lạnh để lưu trữ. Sau khi hóa trị và xạ trị được hoàn thành, các tế bào gốc được lưu trữ được làm rã đông và trả lại cho bệnh nhân thông qua sự tiêm truyền. Trong một thời gian ngắn, các tế bào gốc được truyền vào này phát triển thành (và khôi phục) các tế bào máu trong cơ thể. Hóa trị, xạ trị, và các loại thuốc được sử dụng trong quá trình cấy ghép có thể gây ra các tác dụng phụ ngăn cản việc ăn uống và tiêu hóa thức ăn như bình thường của bệnh nhân.
Những lợi ích và rủi ro của hỗ trợ dinh dưỡng thay đổi khác nhau cho mỗi bệnh nhân..
Các quyết định về việc sử dụng hỗ trợ dinh dưỡng nên được thực hiện với những yếu tố cần xem xét sau:
- Chất lượng cuộc sống sẽ được cải thiện?
- Liệu những lợi ích khả dĩ có thể lớn hơn những rủi ro và chi phí?
- Liệu có một chỉ dẫn tiên tiến? Một chỉ dẫn tiên tiến là một hướng dẫn bằng văn bản về sự chuẩn bị đầy đủ về chăm sóc sức khỏe hoặc giấy uỷ quyền trong trường hợp một cá nhân không còn có thể đưa ra các mong muốn của mình.
- Những mong muốn và nhu cầu của gia đình là gì?
Các bệnh nhân ung thư và những người chăm sóc họ có quyền đưa ra các quyết định. Đội ngũ chăm sóc sức khỏe, với sự hướng dẫn từ một chuyên gia dinh dưỡng, nên thông báo cho bệnh nhân và người chăm sóc của họ về những lợi ích và rủi ro của việc sử dụng hỗ trợ dinh dưỡng cho bệnh tiến triển nặng. Trong hầu hết các trường hợp, những rủi ro lớn hơn các lợi ích. Tuy nhiên, đối với một số người mà họ vẫn có cuộc sống chất lượng nhưng vẫn bị các hạn chế về thể chất để tiếp nhận được đầy đủ thức ăn và nước qua đường miệng, cho ăn qua đường ruột có thể là thích hợp. Hỗ trợ ngoài ruột thường không thích hợp. Ưu điểm và nhược điểm của dinh dưỡng qua đường ruột bao gồm:
LỢI ÍCH | RỦI RO | ||
|
|
Các hướng dẫn hiện hành để cải thiện sức khỏe và hạnh phúc nói chung bao gồm:
- Ăn các thực phẩm giàu chất dinh dưỡng với lượng calo giới hạn.
- Duy trì một trọng lượng cơ thể khỏe mạnh.
- Tập thể dục thường xuyên.
- Ăn nhiều loại trái cây, rau, ngũ cốc, và các sản phẩm sữa ít chất béo mỗi ngày.
- Ăn ít chất béo và tránh axít béo không bão hòa (chất béo không bão hòa).
- Chọn các loại trái cây, rau và ngũ cốc giàu chất xơ thường xuyên.
- Ăn ít hơn các loại thực phẩm giàu muối. Lựa chọn nhiều hơn các thực phẩm giàu kali (như chuối, rau dền và khoai tây).
- Những người chọn uống đồ uống có cồn nên làm như vậy trong chừng mực. Một số cá nhân nên tránh hoàn toàn rượu.
- Giữ an toàn thực phẩm trong tâm trí khi chuẩn bị, lưu trữ và phục vụ thực phẩm.
NGĂN CHẶN UNG THƯ
Các lựa chọn thực phẩm lành mạnh và hoạt động thể chất có thể giúp giảm nguy cơ mắc ung thư. Hiệp hội Ung thư Mỹ và Viện nghiên cứu Ung thư Mỹ đã phát triển các hướng dẫn phòng chống ung thư tương tự nhau.
Các hướng dẫn tập thể dục và chế độ ăn uống sau đây có thể giúp giảm nguy cơ ung thư:
- Ăn một chế độ ăn uống dựa trên thực vật. Ăn ít nhất 5 lần trái cây và rau quả hàng ngày. Bao gồm các loại đậu trong chế độ ăn uống và ăn các sản phẩm từ hạt (ví dụ như ngũ cốc, bánh mì, và mì ống) một vài lần mỗi ngày.
- Chọn thực phẩm ít chất béo.
- Chọn thực phẩm ít muối.
- Đạt đến và giữ một trọng lượng khỏe mạnh.
- Thực hiện các hoạt động vừa phải ít nhất trong 30 phút hầu hết các ngày trong tuần.
- Hạn chế các đồ uống có cồn.
- Chuẩn bị và lưu trữ thực phẩm một cách an toàn.
- Không sử dụng thuốc lá dưới mọi hình thức.
Bạn sẽ nhận được sự hỗ trợ như thế nào?
- Khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc với rất nhiều chuyên gia hàng đầu trong ngành ung bướu sẽ hỗ trợ thông qua đường dây nóng để cung cấp thông tin hữu ích cho bạn hoặc người thân.
- Bạn cũng có thể đặt lịch hẹn để được tư vấn về các thông tin mới trong chẩn đoán và điều trị ung thư, các xét nghiệm nên làm, các tác dụng phụ của điều trị ung thư, chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt.
- Bạn được hội chẩn bệnh và điều trị bệnh với các chuyên gia điều trị ung thư hàng đầu Singapore (Xem thông tin bác sỹ tại đây)
Để biết thêm thông tin, xin vui lòng liên hệ Khoa Ung bướu, Bệnh viện Đa khoa Quốc tế Thu Cúc, số 286 Thụy Khuê, Tây Hồ, Hà Nội. Điện thoại: 04 383 55555 xin nối máy với khoa Ung bướu.
Hoặc, liên lạc với đường dây nóng Tư vấn Ung Thư : 0907245888